Carnaval is een feest dat voornamelijk in het Zuiden van Nederland uitgebreid gevierd wordt. Elk jaar, maar elk jaar weer net op een andere datum, staat elke stad en elk dorp op zijn kop. Alle huizen, winkels en zelfs kantoren hebben uitgebreide carnavals vlag hangen en de hiërarchie wordt even losgelaten. De burgemeester feest bijvoorbeeld net zo goed mee als elke burger. Van origine is het een katholiek feest, en dat is onder de meeste mensen ook wel bekend. Het is een feest voorafgaand aan een vastenperiode, veertig dagen voor Pasen. Maar de katholieken hebben carnaval niet zomaar zelf verzonnen.
Het woord carnaval
De eerste vieren van het feest carnaval vonden plaats in de middeleeuwen, in Italië. Hier heten de feesten carnavale. Onder andere in Venetië vonden er optochten en gemaskerde ballen plaats. Vanaf Italië heeft het zich van lieverlee verspreid tot aan Nederland. Er heerst geen complete consensus over de herkomst van het woord carnaval, maar het zou kunnen dat het van het Latijn afkomt: carne vale. Dit betekent ‘vaarwel aan vlees’, en zou kunnen duiden op de aankomende vastenperiode waarin geen vlees genuttigd mocht worden. Een andere verklaring is dat carnaval een verbastering is van het Latijn voor scheepswagen, carrus navalis. De onderbouwing hiervoor is dat dit zou kunnen verwijzen naar de traditie van optochten tijdens carnaval.
Heidense feestdagen
Er zijn veel tradities die al bestonden voordat het christendom werd verspreid. Dit heten heidense feestdagen, omdat het dus geen christenen waren die het vierden. Sommige van deze festijnen lijken erg op het carnaval dat in Nederland vandaag de dag wordt gevierd en het is dan ook waarschijnlijk dat carnaval hierdoor is beïnvloed. Voorbeelden hiervan zijn het Romeinse Saturnaliën en Bacchanalia.
De festiviteiten
Er zijn veel verschillende tradities binnen carnaval. In Limburg lijkt carnaval een heel ander feest te zijn dan in Noord-Brabant. In Limburg trekken mensen vooral mooie en kunstige kleding aan en in Noord-Brabant draait het vooral om grappen en gek doen. In Noord-Brabant verandert elk dorp en elke stad haar naam, maar in Limburg doen plaatsen dit niet. Het verkleden an sich en de optochten zijn voorbeelden van overeenkomsten.